Ons Museum
Vanwege het vertrek van "De zuster" uit haar boerderij aan de Willibrordusstraat en de verkoop ervan, is Wintelrees enige museum "Ons Museum" vanaf 2017 helaas niet meer te bezoeken.
Historie Wintelre
Historische tijdlijn Wintelre
tijdperk | Jaar | Gebeurtenis | Meer |
2024 | Kapelletje "Maria van de Hoeve" verwoest door auto ongeluk | ||
2022 | Groots Gildefeest | ||
2020 | Onthulling Steltloper | ||
2020 | Alle publicatieborden vernieuwd | ||
2017 | Eerste Wenterselse Kwis | ||
16-12-2012 | Winterselsfestijn met o.a. onthulling Botermonument | ||
21-8-2011 | Opening Dorpsplein Den Dries met onthulling Wintelrese vlag en Wintelre Culinair | ||
2-7-2010 | Openingsfestiviteiten nieuwe Rosdoek met o.a. langste ballonnenlijn ter wereld | ||
..-03-2010 | Laatste feestweekend in oude Rosdoek, waarna sloop | ||
..-12-2008 | Torenfeesten: Festiviteiten nav 150 jaar kerktoren met eerste Dickensfestijn. | ||
1-1-2008 | Opening website www.wintelre.info | ||
23-9-2007 | Tweede grootse bezoek Elstenaren met optredens bij en opening Bosschuur. | ||
..-10-2006 | 25 jaar Stichting Dorpsfeesten met “Mis met 3 Heren” en onthulling messing schild met contouren oude Kerk (afgebroken 1932) | ||
25-6-2005 | Groots Gildefeest | ||
2005 | Het jaar rond festiviteiten n.a.v. 40 jaar Rosdoek met o.a. 8-10 bier en wijnfeest, 6-11 onthulling kunstwerk “Kloppend hart” van Ilse van de Ven | ||
18-6-2002 | Weekend afscheidsfeest Pastoor Vissers | ||
4-2-2001 | Onthulling Millennium monument “De drie Ossen” | ||
2-7-2000 | Langste waslijn van de wereld | ||
2000 | Millenniumfeesten | ||
1997 | Gemeente Vessem, Wintelre en Knegsel wordt bij Eersel samengevoegd in het kader van de gemeentelijke herindeling. | ||
1996 | Restauratie H. Hartbeeld | ||
1996 | Jubileumfeest 25 jaar Pastoor Vissers | ||
4-6-1995 | 40-jarig priesterfeest Pastoor Vissers, feestweekend | ||
1991 | Het inwoneraantal telt nu 1766. | ||
2-6-1990 | 25 jaar Rosdoek feest met onthulling kunstwerk “Goeien buurt kan nooit gin koad”, Braderie, Reünie oud Wintelrenaren en fototentoonstelling | ||
9-5-1987 | Opening verbouwde/uitbreiding Rosdoek | ||
8-1-1984 | Fotoboek Wentersel Vruuger uitgegeven | ||
1981 | Oprichting Stichting Dorpsfeesten | ||
Kerkfeesten n.a.v. 50-jarige kerk met reünie van Wintelrenaren ouder dan de kerk. | |||
Eerste Wintelrese Braderie. | |||
Eerste grootse bezoek Elstenaren aan Wintelre. | |||
25-9-1980 | Oprichting Heemkundevereniging ”De Hooge Dorpen”. | ||
1966 | Wintelre telt nu 1302 inwoners. | ||
1966 | Naast het in 1965 gebouwde gemeenschapshuis wordt een school gebouwd. | ||
1965 | Oprichting JOC de Fakkel | ||
1965 | Er wordt een gemeenschapshuis gebouwd en geopend mei. | ||
1964 | Er komt een kerkorgel in Wintelre. Men had nog nooit eerder een kerkorgel gehad. | ||
1963 | Oprichting Jong Nederland (JN), Katholiek Meisjes Gilde (KMG) en Stichting Jeugdbelangen. | ||
1960 | Wintelre telt 1025 inwoners. De duizendste inwoner is tussen 1959 en 1960 geboren. | ||
1959-1960 | Er komt een kleuterschool in Wintelre. Deze had men eerst niet. | ||
1959 | Er wordt een pompstation voor water in gebruik genomen. De mensen uit de omgeving konden hier hun drinkwater halen. | ||
1950-1960 | Veel zandwegen worden verhard. Hierdoor ontstaat er een verbindingsweg tussen Wintelre en Oostelbeers. | ||
vanaf 1950 | Men krijgt steeds meer last van laag overvliegen de straaljagers door de uitbreiding van het vliegveld. | ||
1945 | Oprichting toneelvereniging de Vriendenkring | ||
1945 | Wintelre telt 804 inwoners. | ||
1943 | Oprichting vvDEES | ||
1943 | Kapelletje "Maria van de Hoeve" gebouwd door het Brabantsstudentengilde | info | |
1940-1945 | De Tweede Wereldoorlog . Het dorp heeft veel geleden tijdens deze oorlog, ondanks het feit dat er niet echt vaak gevochten is. Op 21 september 1944 wordt het dorp bevrijd . | ||
1934 | In Wintelre worden archeologische opgravingen gedaan. Er worden 62 urnen opgegraven . | ||
1932 | De oude kerk uit 1822 wordt afgebroken. | ||
Van de bouw zijn foto’s waar u de vijf fases van de bouw van de kerk ziet. | |||
1931 | Men begint aan de bouw van een nieuwe kerk. Deze wordt aan de oude toren gebouwd. Wintelre telt nu 542 inwoners. | ||
1910-1930 | Er vinden allerlei veranderingen plaats. Ontginningen, aansluiting op het elektriciteitsnet en de aanleg van de steenweg Vessem-Wintelre-Oerle--Veldhoven. Deze veranderingen schiepen voor Vessem de mogelijkheid om tot meer welvaart te komen. | ||
1885 | Wintelre telt 400 inwoners. | ||
23-7-1873 | De kerk wordt getroffen door de bliksem. Er is veel schade. Men heeft nooit kunnen ontdekken waar de bliksem begon en eindigde. | ||
1858 | Bij de kerk uit 1822 wordt een toren gebouwd. Deze toren word grotendeels gebouwd met stenen die door de inwoners zelf vervaardigd werden in veldovens. | ||
28-7-1873 | De in 1822 gebouwde kerk wordt plechtig aan St. Willibrordus toegewijd . Bij de kerk hoort een altaar en een Rooms-Katholiek kerkhof. | ||
1845 | Wintelre telt 396 inwoners. | ||
1822-1835 | De grenzen worden definitief vastgelegd. Knegsel ligt tamelijk afgezonderd en is slechts door middel van een smalle navelstreng verbonden met Wintelre en Vessem. | ||
1822 | Men begint aan de bouw van een nieuw kerkgebouw. Deze kerk wordt op 29 september betrokken. | ||
20-2-1816 | Het wapen van Vessem wordt officieel toegekend. Het heeft een blauwe achtergrond. Voor deze achtergrond staat St. Lambertus, deze is van goud. In de rechterhand heeft hij een kromstaf vast en met de linkerhand wijst hij naar de linkerzijde. | ||
14-5-1810 | De gemeente Vessem wordt officieel opgericht. Later wordt de gemeente aangeduid met Vessem c.a. (cum annexis = met wat er verder bijhoort). Dit slaat op Wintelre en Knegsel. | ||
Tot 1798 | Vessem, Wintelre en Knegsel vormden een dingbank (=gerecht), afgesplitst van de hoofddingbank te Oerle. De leden noemde men schepenen ( = raadsleden + wethouders). | ||
1708 | Wintelre telt nu 274 inwoners.Van deze 274 zijn er 90,1% onvermogend. Er is in de korte tijd van 1 695 tot 1 708 zo’n groot verschil ontstaan, doordat de belastingen erg hoog waren en door de oorlogshandelingen. | ||
Eind 17de eeuw | Men vond dat er een nieuwe kerk moest komen. Van de oude kerk was alleen de toren nog in goede staat. | ||
1695 | Wintelre heeft 296 inwoners. Van deze 296 zijn er 11,8% onvermogend. (onvermogenden zijn mensen die hun belasting niet konden betalen) | ||
3-10-1688 | Een aantal Kempische dorpen, waaronder Knegsel, wordt verwoest en geplunderd door Franse huurlingen. Dit deden zij om hun belastingeisen kracht bij te zetten. Het oude dorp is later op een andere locatie weer opgebouwd. | ||
1688 | De Fransen gingen belastingen eisen van de inwoners van de meierij . | ||
1678-1688 | Er was een korte periode van vrede. | ||
1676 | In het dorp heerste een besmettelijke ziekte. (We hebben niet kunnen achterhalen welke ziekte dit was.) Er vielen toen tussen acht september en zeven november 40 doden. De bevolking bedroeg toen ongeveer 275 mensen. | ||
1672 | De overheid stond de katholieken oogluikend toe om gebedsdiensten te houden. De parochianen bouwden toen een schuurkerk, omdat de andere kerk door de protestanten was ingenomen. | ||
1648 | Er vond een godsdienstvervolging van katholieken door protestanten plaats. De kerk werd gesloten. De mensen slaagden er toch in om in het geheim hun godsdienstplichten te vervullen. Ze gingen dan naar een ander dorp in de buurt, waar een pastoor was die dan de mis deed. | ||
1633 | De kerk, in Wintelre, wordt leeggeroofd door Zweedse militairen, die onder bevel stonden van Frederik-Henderik. Zij namen ook Gilde-attributen mee. | ||
1571 | Wintelre en Vessem krijgen afzonderlijke parochiekerken. | ||
1543 | Maarten van Rossum legt een brandschatting op aan Vessem en Wintelre. Hierdoor komt de Kempen in een staat van armoede, die in feite voortduurde tot de twintigste eeuw. In deze tijd leefden de mensen vooral van de landbouw. | ||
1457 | Wintelre en Vessem hebben samen een kapel. Dit wijst erop dat de dorpen katholiek waren . | ||
1320 | Het gilde van Q.L. Vrouwe en de Heilige Willibrordus wordt opgericht. In 1757 wordt het gilde pas geregistreerd. Dit gebeurde aan de hand van een oude kaart die bewees dat het gilde echt al in 1320 opgericht was. Het registreren gebeurde in Den Bosch. |
Maria van de Hoeve
De geschiedenis van Maria van de Hoeve verteld door wijlen Sjaan de Bresser in 1998
Bron : Trompetter vrijdag 30 oktober 1998
“Ge kunt er een boek over schrijven”
Het kleine Maria-kapelletje aan de Groenstraat in Wintelre. Je zou het zo voorbij lopen (foto Jean-Pierre Reijnen).
(door Jeanny Wouters)
Wintelre - 'Ut hi allemal niks te betekenen, da hedde in vijf minuten gedaan,' vindt Sjaan de Bresser uit Wintelre. Gezeten aan haar keukentafel praten we over het kapelletje waar haar familie al meer dan vijftig jaar voor zorgt. 28 jaar geleden nam Sjaan die taak over van haar moeder. ledere zaterdag wordt het zand eromheen geharkt en worden er verse bloemen bij gezet. 'Dat was vroeger altijd al zo. Dan vroeg ons moeder 'wie gaat er naar 't kapelleke? Voor de bloemen en om te harken. En nu is dat nog zo.'
Het is een klein kapelletje, men noemt het ook wel een kèske. Geen gebouwtje, je kunt er niet in. Er is alleen plaats voor het Maria-beeld en wat bloemen. En eigenlijk staat het meer gericht op het huis van de buurman. 'Niemand verwacht dat het hier bij hurt. Mar 't sti op onze grond, al is het wel vur iedereen.'
Aan de Groenstraat in Wintelre staat dit Mariakapelletje, zomaar ineens langs de weg. Sjaan de Bresser herinnert zich nog hoe het vroeger was. 'Toen ik kend was, stond 't op een tipke. Langs allebei de kanten liep een zand pad. Vroeger, vur d'n brand, stond hier waar nou ons huis is, niks, liep hier een karspoor. En daor een fietspad mee een karspoor. Dur een strötje liepen we van onze boerderij nar het kapelleke. Och, as ge wilt kende er een boek over schrijven.'
Studenten
Het kapelletje is in de oorlog gebouwd door het Brabants Studentengilde. 1943 staat vermeld op de voet. 'Ons mam werkte in de kerk en pastoor Van der Heijden was toen pastoor hier. Een neef van hem, Piet van der Heijden, was student. Durrum zen die hier gekomen. Ze waren op zomerkamp bij de familie Van de Ven. Janus van de Ven is een broer van mijn moeder. Die studenten gingen elk jaar op kamp, gewoon bij mensen in de stal. Jan Naaijkens was er ook bij, en meer studenten uit Hilvarenbeek. Ze brachten stenen mee van verwoeste boerderijen en daarvan bouwden ze dit kleine stenen Maria-kapelleke. Een architect, Pierre Tooten, had een tekening gemaakt. Het verhaal gaat dat ze een koker met oorkonde door de smid lieten dichtsolderen en dat die in de fundering is gestopt. In de koker zat een lijst met alle namen van de studenten die meegewerkt hadden. Maar bij de restauratie van het kapelleke een aantal jaren geleden hebben we die koker niet gevonden,’ vertelt Sjaan. Haar man Frans, die samen met zijn zwager de restauratie regelde, vult aan: 'Er zaten grote gaten in’.
Sjaan herinnert zich van vroeger: 'Als klein kind huppelde ik in de meimaand geregeld naar het kapelleke met wat bloemkes. Dan was ik thuis aan het werken, maar in mei gingen we er vijf minuten bidden. En bloemen erbij zetten. Urst deed ons mam dat, later heb ik het overgenomen. Maar, iedereen het druk, ging werken, het leven ging voort. Niemand lette eigenlijk op dat kapelleke hier langs de weg,’ aldus Sjaan. 'Tot op zekere dag een vrouwke op een toerfiets aan de deur kwam. Later bleek dat ze regelmatig hierlangs fietste om even bij Maria te bidden. Het beeldje was gevonden op de weg, helemaal vernield, het was gelijk kapot. We wisten niet wat we ermee moesten doen. Later stuurde die mevrouw ook nog vijftig gulden in een envelop voor de restauratie van het beeld. Maar dat was niet te doen, dat was veel te duur. We wisten niet goed wat we ermee aan moesten.'
Nieuw beeld
Via allerlei omwegen kwam het nieuwe beeld er toch. 'Overal hebben we gezocht en gekeken naar een nieuw beeld. Restaureren was te duur. We zijn bij de broeders in Vessem geweest, in Den Bosch en in Boxtel bij het museum voor volksdevotie Goudeten. Via de pastoor hebben we daar toen een beeldje 'geruild. We hadden dat geld van mevrouw Rasing, de guld zou meebetalen, maar op een gegeven moment weet je niet meer hoe je het moet doen. En die man van het museum wilde eigenlijk ook geen beeld verkopen. Hij had wel interesse in oude bidstoeltjes en toevallig had de pastoor die in de verkoop. We hebben die man toen een bidstoeltje gegeven van de pastoor en de pastoor hebben we die vijftig gulden gegeven en toen was alles op zijn plaats. Het nieuwe beeldje is lang nie zo schon als wat er eerst in stond. Dat was een roodstenen Maria met kind. Ze keek mooier, vriendelijker, en haar rok viel mooi er....’
Naar later bleek werkte mevrouw Rasing voor Radio Veldhoven, en zij maakte een reportage over het kapelletje in Wintelre en het kapotte beeldje. Het bandje met de opname moet ik toch ook even beluisteren. Jules Rasing vertelt daarop: 'Het bericht van de vernieling raakte mij diep. Ik reed erheen, belde aan bij een huis. Het kapotte beeldje zat in een schoenendoos. Het hoofd van het kindje was eraf, veel stukjes....’ En uit een beschrijving van de historie die ze bij de heemkundekring haalde leest ze voor: 'Op een platte boerenwagen met paard werd het bouwmateriaal aangevoerd. Het kapelletje staat niet op de monumentenlijst. Het is een merkwaardige herinnering aan de bezettingstijd’.
Inzegening
Afijn, een nieuw beeld was geregeld. Maar het moest dan uiteraard ook opnieuw ingezegend worden. Sjaan de Bresser vertelt: 'De pastoor had het afgeroepen in de kerk. Er stonden zo'n vijftig man hier langs de weg. Ik belde mevrouw Rasing ook op; ze was ernstig ziek, maar kwam toch om een reportage te maken’. Jules Rasing vertelt voor Radio Veldhoven: 'Het is 15 november 1995, een zonovergoten zondag. Het heeft gevroren. Na de mis van 11.00 uur gaat de pastoor van Wintelre het nieuwe beeldje inzegenen in de Maria-kapel. Het oude beeldje werd in september vernield. Sjaan en Frans de Bresser en hun drie kinderen zijn erbij en oma en haar broer Janus. Een buurman draagt een gedicht voor’.
'Jan Tholen, een vrijgezel die in het huis woont dat bij het kapelleke staat, had in 1993 bij het vijftigjarig bestaan van het kapelleke een gedicht gemaakt voor het Blaaike, een huis-aan-huis-blaadje in Wintelre. Tijdens de inzegening zou hij dat gedicht voordragen, maar hij maakte hiervoor een nieuw, speciaal gedicht’. Sjaan gaat voor me zoeken in haar 'archief’ en komt met het Blaaike met het gedicht van Jan Tholen terug. Hij schrijft:
Toen er 't kapelleke vijftig jaar stond
Mijn buurvrouw heeft het kleinste huisje uit de buurt.
Zij heeft het gekregen, niet gekocht, niet gehuurd.
Haar huis heeft geen ramen, geen deuren.
Nooit heb ik haar horen klagen, nooit zeuren.
Toch zal bij haar groot en klein,
altijd welkom zijn.
Over haar en haar leven
zijn honderden boeken al geschreven.
Over de hele wereld wordt zij geroemd
In alle talen haar naam genoemd.
Bij haar kwamen koningen en wijzen uit het Oosten.
Nu is zij er om ons te troosten.
Ja, u begrijpt het zeker wel.
Haar huis is geen huis, maar een kapel.
In oorlogstijd gebouwd,
is de kapel nu 50 jaren oud.
Nu komen er geen herders op bezoek,
maar toeristen voor een fotoboek.
Maar als we in examentijd belanden,
zie je zo af en toe een kaarsje branden.
Maar gelukkig heeft Maria over haar buren niet te klagen.
Nee, ze had geen betere kunnen vragen.
Want op de Hoef werd van moeder op dochter geleerd, dat Maria met bloemen wordt vereerd.
Vele jaren is de zorg aan Jaan de Bresser toevertrouwd.
Karrenvrachten bloemen heeft zij al versjouwd.
Geen weer of wind, geen zon of regen.
Zelfs als in de winter de bloempotten in stukken vroren,
heeft zij nooit de moed verloren.
Honderden malen heeft zij Maria al bedacht,
vereerd met een bloemenpracht.
Al wat zij die vele jaren heeft gedaan,
Heeft nooit in de krant of Guiness-boek gestaan.
Jaan van mij krijg je een compliment voor de goede zorg, voor het kleine gebouwke,
maar ik hoop ook de liefde en de steun van onze lieve Vrouwke.
Scherven
Na de inzegening was er koffie voor iedereen bij de familie De Bresser. En Sjaan kreeg van de parochie een foto van haar Maria van de Hoeve, want zo heet het kapelletje officieel.
Sjaan vond het allemaal maar te veel aandacht. Er wordt ook nog een krantenartikel uit die tijd te voorschijn gehaald. 't Hi allemal niks te betekenen’, zegt Sjaan nog maar eens. ‘As er nergens in die vijftig jaren, niemand iets aan had gedaan, was het verloren gegaan. As wij d'r niks an dinne, was er niks meer geweest. Of misschien zouden dan andere mensen het gedaan hebben.'
De scherven van het oude beeld zijn er nog. Een familielid bewaart de oude schoenendoos waar ze in zitten met het plan om ze te gaan lijmen....